Do końca lipca 2024 r. trwa okno transferowe między ZUS i OFE. To dobry moment na to, aby przypomnieć, że OFE wciąż istnieją i zarządzają miliardami złotych należącymi do milionów Polaków, na co w większości składają się akcje spółek z GPW.
Od 1 kwietnia do 31 lipca otworzy się kolejne okno transferowe ZUS-OFE. Pierwsze dwa odbywały się w 2014 r. (tuż po reformie OFE) i 2016 r. Okna w 2020 r. nie było ze względu na trwającą wówczas pandemię.
Decyzja, przed którą stoją osoby odprowadzające składki emerytalne dotyczy nie całości, ale tylko części tych składek. Mowa konkretnie o 2,92% podstawy wymiaru wynagrodzenia – tyle właśnie można przekazać do OFE albo pozostawić w ZUS.
Schemat podziału składki emerytalnej obrazują grafiki opracowane przez ZUS:
 |
 |
| Źródłó: ZUS | |
Oświadczenie o przekazywaniu składki do otwartego funduszu emerytalnego albo zewidencjonowaniu składki na subkoncie prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych” o symbolu ZUS-US-OFE-03.
Dokument znaleźć można na stronie zus.pl, a także na portalu Platforma Usług Elektronicznych (PUE) ZUS oraz w placówkach ZUS-u. Oświadczenie przekazać można przez PUE, osobiście albo pocztą tradycyjną.
Oświadczenia nie muszą składać osoby, które:
- Nie chcą zmieniać decyzji podjętej wcześniej (w poprzednim oknie transferowym)
- Osiągną wiek emerytalny za 10 lat lub wcześniej
W tym kontekście warto przypomnieć, że w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego ubezpieczona osoba nie ma już pieniędzy w OFE. Na 10 lat przed tym terminem rozpoczyna się bowiem działanie tzw. „suwaka bezpieczeństwa”, w ramach którego 1/10 aktywów zgromadzonych w OFE jest przekazywanych na subkonto w ZUS.
🟢Szczegółowe informacje o tym, jak działają OFE znajdziesz w naszym poradniku: OFE wciąż istnieją. Najważniejsze informacje o OFE: aktywa, składki, wyniki, suwak i inne.
🟢Z kolei informacje na temat emerytury z ZUS-u zebraliśmy w poradniku: Emerytura z ZUS – jak to działa? Składki, waloryzacja, subkonto, FUS.
OFE wciąż żyją
Według ostatnich danych zebranych przez Komisję Nadzoru Finansowego, spośród ośmiu funkcjonujących w Polsce OFE największą liczbą klientów pochwalić się może Allianz Polska OFE, zaś najwięcej aktywów zgromadzono w Nationale-Nederlanden OFE. Na koniec lutego wartość środków zarządzanych przez OFE przekraczała 217 mld zł.
| OFE wg stanu na 29.02.2024 r. | |||
| Otwarty Fundusz Emerytalny | Liczba członków | Wartość aktywów netto (w PLN) | |
| 1 | Allianz Polska OFE | 3 200 490 | 55 984 620 920,97 |
| 2 | Nationale-Nederlanden OFE | 2 758 639 | 58 647 408 245,22 |
| 3 | Generali OFE | 2 333 961 | 27 875 929 234,39 |
| 4 | OFE PZU "Złota Jesień" | 2 166 417 | 28 728 346 911,45 |
| 5 | Vienna OFE | 1 644 950 | 18 805 948 989,43 |
| 6 | UNIQA OFE | 1 019 473 | 13 627 299 793,42 |
| 7 | PKO BP Bankowy OFE | 847 481 | 10 035 351 426,43 |
| 8 | OFE Pocztylion | 531 281 | 3 791 605 909 |
| Razem | 14 502 692 | 217 496 511 430,31 | |
| Źródło: KNF na podstawie ZUS i OFE | |||
Warto zwrócić uwagę na to, że z roku na rok lista OFE się kurczy, co wynika z ciągłej konsolidacji w branży. Dość powiedzieć, że w 1999 r. pozwolenie na utworzenie PTE (będącego właścicielem OFE) otrzymało 21 instytucji finansowych. Następnie doszło do serii przejęć i połączeń, które szczegółowo opisane są na stronach KNF. Ostatnie istotne transakcje to połączenie PTE Allianz Polska i PTE Aviva Santander oraz przejęcie NNLife OFE przez Generali PTE. Dużo wcześniej do historii przeszły instytucje takie jak Nordea OFE, Pekao OFE, OFE Warta czy OFE Polsat.
Największą część aktywów OFE stanowią akcje notowane na polskiej giełdzie (blisko 80%), pozycję numer dwa stanowią akcje zagraniczne (ok. 10%). Ponadto, aktywa OFE mogą być lokowane w m.in. w depozyty bankowe w złotych i walutach zagranicznych, obligacje korporacyjne, obligacje samorządowe, listy zastawne i inne instrumenty, które mają mniejszy udział w aktywach OFE.
Według zebranych przez PAP Biznes danych o udziale OFE w akcjonariatach poszczególnych spółek, wśród przedsiębiorstw notowanych na GPW największą popularnością wśród OFE cieszyły się:
- Develia (78,62% udziału OFE w akcjonariacie)
- Ferro (73,34%)
- Grupa Kęty (64,32%)
- AB PL (57,99%)
- Sanok (53,01%)
- Kruk (49,81%)
- Comarch (48,65%)
- InterCars (47,99%)
- Forte (47,40%)
- Enelmed (45,24%)
W sumie OFE miały udział w 200 spółkach notowanych na GPW. Do tego dodać należy także podmioty notowane na giełdach zagranicznych.
Z danych zebranych przez Analizy.pl wynika, że
| Wyniki OFE wg stanu na 3.04.2024 r. | |||
| Otwarty Fundusz Emerytalny | 1 rok |
5 lat |
|
| 1 | Allianz Polska OFE | 41,13% | 56,06% |
| 2 | PKO BP Bankowy OFE | 44,37% | 53,55% |
| 3 | OFE Pocztylion | 41,30% | 52,19% |
| 4 | Vienna OFE | 41,87% | 50,86% |
| 5 | OFE PZU "Złota Jesień" | 39,70% | 48,11% |
| 6 | Nationale-Nederlanden OFE | 41,16% | 47,57% |
| 7 | Generali OFE | 42,19% | 47,38% |
| 8 | UNIQA OFE | 38,44% | 47,13% |
| Źródło: Analizy.pl | |||
ZUS kusi waloryzacją
Głównym magnesem przyciągającym do ZUS-u jest mechanizm waloryzacyjny, powiększający zapisy na kontach o wysokość inflacji. Wyróżniamy trzy rodzaje waloryzacji: zapisów na koncie, zapisów na subkoncie i samych świadczeń.
Waloryzacja składek zapisanych na koncie w ZUS – średnioroczny wskaźnik inflacji za rok poprzedni powiększony o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w roku kalendarzowym. Jest to inflacja plus wzrost składek wpływających do ZUS. Na takiej samej zasadzie waloryzowany jest także kapitał początkowy (dla osób, które odprowadzały składki przed 1999 r.). W 2023 r. średnioroczna inflacja wyniosła 11,4%, a wartość ta zostanie jeszcze powiększona o przypis składek.
Z kolei waloryzacji zapisu na subkoncie ZUS dokonywana jest według wskaźnika wynikającego ze średniej arytmetycznej nominalnego wzrostu PKB za ostatnie 5 lat. Jej wartość za 2023 r. oficjalnie poznamy w maju.
Waloryzacja obejmuje także świadcznia emerytalnych już wypłacane – wskaźnik waloryzacji emerytur to średnioroczny wskaźnik inflacji za rok poprzedni powiększony o minimum 20% realnego (czyli uwzględniającego inflację) wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w roku poprzednim. Na szczeblu rządowym trwają prace dotyczące wprowadzenia dodatkowej waloryzacji, jeżeli inflacja w pierwszym półroczu przekracza 5%. Dodatkowa waloryzacja stanowi przyspieszenie waloryzacji, która nastąpiłaby później, więc nie jest dodatkowym świadczeniem. Wszystko wskazuje na to, że inflacja w pierwszej połowie będzie niższa niż 5%, wobec czego mechanizm nie zostanie uruchomiony.
Jak sprawdzić czy jesteś członkiem OFE?
Informacja na temat członkostwa w OFE dostępna jest m.in. na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Dostęp do niej możliwy jest za pośrednictwem osobnego konta w PUE, Profilu Zaufanego, kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub przez bankowośćelektroniczną.
Informacje o OFE znajdziesz w Panelu Ubezpieczonego, w zakładce OFE. Jeżeli jesteś członkiem OFE, to znajdziesz tam nazwę OFE oraz listę przekazanych składek. Znając nazwę OFE, pozostałe informacje znajdziemy na jego platformie. Dostęp do niej uzyskamy rejestrując się na stronie (w niektórych przypadach potrzebny może być kontakt z obsługą klienta).
W przyszłości informacje na temat OFE zawierać ma także Centralna Informacja Emerytalna. W 2023 r. prezydent podpisał ustawę dotyczącą jej utworzenia, lecz nie wiadomo, czy nowy rząd będzie kontynuował to przedsięwzięcie.
Na ZUS i OFE świat się nie kończy
ZUS i OFE to tylko niektóre źródła, z których może płynąć przyszła emerytura. Warto rozważyć także inwestowanie na własną rękę, za pośrednictwem III filara systemu emerytalnego. W tym celu polecamy zapoznanie się z naszymi poradnikami:
🟢 IKE – wszystko, co warto wiedzieć. Limity, podatek, rodzaje inwestycji, gdzie założyć
🟢 IKZE – co to jest, jak działa i czy warto założyć? Poznaj wady i zalety IKZE
🟢 IKE czy IKZE – co bardziej się opłaca? Poznaj różnice i zdecyduj, co wybrać
🟢OIPE – europejska emerytura. Nowy sposób na inwestowanie bez podatku Belki
🟢Pracownicze Plany Kapitałowe: wszystko, co warto wiedzieć. Wady i zalety PPK
🟢Pracownicze Programy Emerytalne – wszystko, co trzeba o nich wiedzieć
