Szanowni Państwo,
W związku z uchwałą Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. („Giełda”) z dnia 12 maja w sprawie zmian w uchwale określającej zasady kwalifikacji na Listę Alertów, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych („Stowarzyszenie”) przesłało do Prezesa Giełdy Papierów Wartościowych w dniu 25 maja 2009 roku swoją opinię w przedmiotowej sprawie.
Stowarzyszenie podkreśliło w piśmie, że co do zasady zgadza się z ideą i potrzebą istnienia Listy Alertów, która wskazuje inwestorom akcje spółek obarczonych ponadprzeciętnym ryzykiem inwestycji. SII zaznaczyło jednak, że duże wątpliwości budzą jednak zasady kwalifikacji spółek do Listy, a także nieprzejrzyste zasady wykluczania z obrotu spółek o wysokiej zmienności notowań.
Uchwała Zarządu Giełdy z dnia 12 maja w sprawie zmian w uchwale określającej zasady kwalifikacji na Listę Alertów wskazuje, że na listę mogą teraz trafić nie tylko spółki groszowe o wysokiej zmienności notowań, ale również spółki o charakterze „nie groszowym”, których akcje również cechuje wysoka zmienność, jeśli w opinii Zarządu Giełdy przemawia za tym interes uczestników rynku. Wobec tych spółek Zarząd Giełdy będzie mógł zastosować par. 31 ust. 2 pkt 5 Regulaminu Giełdy. Zgodnie z tym przepisem, Zarząd Giełdy może wykluczyć z obrotu akcje, jeżeli uzna, że wymaga tego interes i bezpieczeństwo uczestników obrotu. Pojawia się tu pytanie, czy wykluczenie z obrotu spółki o wysokiej zmienności notowań akcji jest w opinii Zarządu Giełdy najlepszym środkiem ochrony interesu i bezpieczeństwa akcjonariuszy?
Spółki „groszowe” zagrożone przejściem na Listę Alertów zobowiązane będą przy tym do przedstawienia Zarządowi Giełdy programu naprawczego. Zastosowanie par. 31 Regulaminu Giełdy będzie mogło nastąpić w razie nie przedłożenia programu naprawczego, jego nie realizowania lub w razie stwierdzenia przez Giełdę, że jego realizacja nie przynosi oczekiwanych rezultatów. O ile w przypadku spółek „groszowych” przedstawienie tzw. programów naprawczych, określających działania, jakie będą podejmowane przez spółki w celu obniżenia wysokiej zmienności kursów akcji ma swoją zasadność (choć nie zawsze), o tyle w sytuacji gdy mowa o akcjach „nie groszowych”, w wielu przypadkach zmienność notowań w żadnej mierze nie zależy od samej spółki. Historia notowań pokazuje bowiem, że wysoce zmienne bywają kursy spółek najbardziej płynnych, bądź wysoce płynnych, o wysokich nominałach cenowych. Pojawia się więc pytanie o realne możliwości systemowych działań naprawczych w przypadku tego typu podmiotów? Odpowiedź na to pytanie jest szczególnie istotna, gdyż w sytuacji nie przedłożenia programu naprawczego (o który Zarząd Giełdy może wnioskować), jego nie realizowania lub w razie stwierdzenia przez Zarząd Giełdy, że jego realizacja nie przynosi oczekiwanych rezultatów, Zarząd Giełdy będzie mógł zastosować par. 31 Regulaminu Giełdy, który wskazuje na możliwość wykluczenia spółki z obrotu. SII przyjmuje przy tym, że zapis uchwały, wskazujący na „możliwość zobowiązania spółki „nie groszowej” do przedstawienia programu naprawczego, w oparciu o indywidualną decyzję Giełdy”, został stworzony na wypadek sytuacji, w których spółki „nie groszowe” nie będą miały wpływu na notowania akcji. Uważamy, że dodatkowe wyjaśnienie i doprecyzowanie wyżej wskazanych kwestii powinno leżeć w gestii przedstawicieli Giełdy.
W związku z podjętą przez Zarząd Giełdy uchwałą pojawia się wiele innych znaków zapytania. Inwestor na podstawie uchwały dotyczącej Listy Alertów nie jest w stanie określić, czym w rozumieniu przedstawicieli Giełdy jest „wysoka zmienność notowań”. Pojęcie to jest bardzo względne, a zarazem subiektywne i daje Zarządowi Giełdy bardzo wysoką elastyczność decyzyjną. Tymczasem dla jednego inwestora wysoką zmiennością będą wahania kursu rzędu 5%, a dla innego 50%, a dla kolejnego 200%. W efekcie niewiedzy co do znaczenia i rozumienia określenia „wysoka zmienność” inwestorzy narażeni będą na dodatkową niepewność i spekulacje. Ponadto dużym znakiem zapytania jest czas trwania wysokiej zmienności notowań, na podstawie którego Giełda zamierza wskazywać spółki zagrożone Listą Alertów. Dużą dowolność interpretacyjną pozostawia przedstawicielom Giełdy również zapis dotyczący interesu i bezpieczeństwa uczestników obrotu. Zakładamy przy tym, że decyzje giełdy w tym względzie będą racjonalne i w największej mierze oparte o interes akcjonariuszy spółek, a także samych spółek. Interesem tym jest zapewne możliwość swobodnego obrotu. Tymczasem możliwość wykluczenia spółek groszowych, bądź o wysokim charakterze zmienności notowań z obrotu sprawia, że akcjonariusze spółek publicznych będą narażeni na dodatkowe dotychczas niemalże nie istniejące ryzyko. Pytanie, co w sytuacji gdy Zarząd spółki zagrożonej Listą Alertów, działając opieszale nie wywiąże się z obowiązków postawionych przez Giełdę? Dlaczego karę finalnie ma ponieść w tym przypadku akcjonariusz? Pytanie, co w opinii przedstawicieli Giełdy powinien zrobić akcjonariusz, który ma świadomość możliwego wycofania spółki z obrotu, a nie ma możliwości zbycia akcji, bądź jeśli ma możliwość, to musi to zrobić po cenie kilkadziesiąt procent niższej od kursu z ostatnich dni notowań? Pytanie, czym w opinii Zarządu Giełdy jest interes i bezpieczeństwo uczestników obrotu?
W związku z przedstawionymi wątpliwościami i obawami, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych działając na rzecz ochrony interesów akcjonariuszy, a także przejrzystych zasad, którymi powinna kierować się Giełda, zwraciła się do Prezesa Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych z wnioskiem o jak najszybsze doprecyzowanie i zmianę uchwały dotyczącej Listy Alertów we wskazanym zakresie, bądź też o oficjalne i publiczne doprecyzowanie licznych niedomówień i obaw inwestorów indywidualnych, jakie pojawiły się w związku z uchwałą dotyczącą Listy Alertów.
Osoba kontaktowa:
Piotr Cieślak
e-mail: pcieslak@sii.org.pl
Wiceprezes Zarządu
