Każdy adept analizy technicznej, który zaczął praktycznie stosować podstawowe elementy takie jak wyznaczanie trendów, wsparć i oporów, wykorzystanie formacji cenowych oraz średnich kroczących, musi na swojej dalszej ścieżce rozwoju trafić na termin oscylatory techniczne.
Oscylatory są szczególnym rodzajem wskaźników technicznych.
We wcześniejszych rozdziałach omówione zostały już wskaźniki takie jak różne średnie kroczące, wstęgi Bollingera, czy linie trendu. Narzędzia te najczęściej podążały za historyczną ceną waloru i były rysowane na wykresie z notowaniami.
Oscylatory natomiast znajdują się pod wykresem i jak sama nazwa wskazuje, oscylują w rejonie strefy równowagi. Wykorzystywane są głównie do pomiaru tempa zmian oraz szybkości ruchów w stosunku do bieżącego poziomu cen. Badają zachowanie ceny opisane za pomocą wzorów matematycznych. Zbudowane są na podstawie kursów i wielkości obrotu. Ze względu na odmienną budowę różne oscylatory mogą dawać przeciwstawne wskazania, lub generować je z opóźnieniem (jedne dają sygnały szybciej, kiedy drugie dołączają dopiero później). Dlatego nie powinno się używać zbyt wielu wskaźników do analizy wykresu.
Bardzo często oscylatory techniczne są używane do wykrywania punktów zwrotnych trendu. Można je wykorzystać do wyznaczania momentu wejścia na rynek w trendzie (np. kupno akcji po silnej korekcie spadkowej w trendzie wzrostowym) lub jako narzędzie do strategii kontrariańskiej (bardzo ryzykownej) – gry „pod prąd”, wbrew opinii tłumu, przeciw trendowi, łapania dołków, kiedy występują dywergencje.
Narzędzia te najlepiej sprawdzają się w okresach konsolidacji kiedy na rynku nie ma wyraźnego trendu. Spełniają swoje zadanie również po rozwinięciu trendu (we wczesnych fazach trendu szybko osiągają ekstrema i utrzymują się na nich). Mogą być używane zarówno w ujęciu krótkoterminowym jak i długoterminowym (np. interwał tygodniowy).
Warto jednak pamiętać, iż oscylatory są wskaźnikami pomocniczymi. Zatem najwyższą skuteczność będą posiadały stosowane w połączeniu z podstawowymi narzędziami, takimi jak: linie trendu, wsparcia, opory czy formacje cenowe. Wykorzystywane samodzielnie mogą generować wiele fałszywych sygnałów. Natomiast korzystanie z wielu oscylatorów na jednym instrumencie może się wiązać z powstawaniem sprzecznych sygnałów na różnych oscylatorach. Z tego względu najlepiej zachować umiar i rozsądek podczas uwzględniania ich w swoich analizach.
Poniżej przykład oscylatora RSI na wykresie dziennym.
Zastosowanie oscylatorów
Oscylatory w szczególności mogą:
- pomóc określić szansę wystąpienia korekty,
- sygnalizować momenty zakupu na wyprzedanym rynku lub sprzedaży na wykupionym rynku
- wskazywać rozbieżność między ceną i wskaźnikiem, przez co ułatwiają podjęcie decyzji inwestycyjnych.
Oscylatory techniczne najczęściej informują o bieżącym stanie rynku. W momencie, kiedy przyjmują wartość ekstremalną (skrajną) wówczas uważa się, że rynek jest wykupiony (poziomy maksymalne) lub wyprzedany (poziomy minimalne). Gdy walor jest wykupiony można spodziewać się zniżek, a gdy jest wyprzedany można oczekiwać zwyżek.
Dzięki oscylatorom możemy zawczasu dowiedzieć się również o utracie impetu przez trend. Rozbieżności pomiędzy zachowaniem cen i ruchem oscylatora mogą zapowiadać co najmniej korektę, a nawet zakończenie trendu. Szczególnie jest to widoczne, gdy ceny osiągają nowy szczyt lub dołek a oscylator nie (tzw. dywergencja).
Poniższa grafika obrazuje zastosowanie oscylatorów w praktyce.
Rodzaje oscylatorów
Możemy wyróżnić oscylatory proste i złożone. Poniżej przedstawione zostały ich przykłady.
Proste:
- Momentum
- ROC (Rate of change)
Złożone:
- MACD (Moving Average Convergence Divergence
- CCI (Commodity Channel Index)
- RSI (Relative Strength Index)
- Stochastic
- Williams %R
Oprócz tego oscylatory i wskaźniki można podzielić na wyprzedzające lub opóźnione.
Wyprzedzające:
- RSI
- Stochastic
- Williams %R
- Momentum
- ROC
Opóźnione:
- CCI
- średnie kroczące
- MACD
- wstęgi Bollingera
Zapewne większości nasuwa się tutaj teraz myśl o słuszności korzystania ze wskaźników opóźnionych, skoro możne używać tylko tych wyprzedzających, wspierających prognozowanie przyszłych zachowań rynkowych.
Zarówno w życiu, jak i w przypadku narzędzi do analizy technicznej wszystko posiada swoje wady i zalety. Najważniejsze zatem jest odpowiednie zbilansowanie plusów i minusów z korzyścią dla nas. Wskaźniki wyprzedzające częściej i szybciej wysyłają sygnały, jednak obarczone są one większym błędem. Wskaźniki opóźnione wysyłają o wiele bardziej prawdziwe sygnały, lecz najczęściej pojawiają się one w miejscach, kiedy kurs wyraźnie „odjedzie” od szczytu lub dołka, przez co zmniejsza się potencjalny zysk.
Przejdźmy teraz do omówienia każdego z powyższych oscylatorów:
