Agencja koncentruje się teraz na przygotowaniu wybranych instrumentów wsparcia do nowych programów operacyjnych – mówi Dariusz Budrowski, prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Przypomnijmy, jaką rolę PARP odgrywa w polskim ekosystemie wsparcia MŚP.
Dariusz Budrowski, prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości: PARP jest agencją rządową, powołaną w 2000 r. w celu wspierania mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Agencja jest jedną z instytucji rozwoju Grupy PFR – grupy instytucji finansowych i doradczych dla przedsiębiorców, samorządów i osób prywatnych inwestujących w zrównoważony rozwój społeczny i gospodarczy kraju.
Realizujemy programy rozwoju gospodarki wspierające działalność innowacyjną i badawczą, rozwój regionalny, wzrost eksportu, rozwój zasobów ludzkich oraz wykorzystywanie nowych technologii w działalności gospodarczej. Uczestniczymy w realizacji trzech programów operacyjnych na lata 2014-2020 (POIR, POPW, POWER) oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021. PARP jest Instytucją Pośredniczącą we wdrażaniu działań dla przedsiębiorców, ośrodków innowacji tworzących platformy start-upowe czy jednostek samorządu terytorialnego. Angażuje się w realizację krajowych i międzynarodowych przedsięwzięć, finansowanych ze środków funduszy strukturalnych, budżetu państwa oraz programów wieloletnich Komisji Europejskiej. Od początku stara się być blisko firm, zwłaszcza tych z sektora MŚP.
Agencja ma unikatowe doświadczenie nie tylko w przekazywaniu pomocy przedsiębiorcom. Istotną część aktywności PARP stanowi działalność badawcza i ewaluacyjna, której efektem jest przygotowanie wniosków i rekomendacji dla polityki sprzyjającej trwałemu i zrównoważonemu rozwojowi polskiej gospodarki. Co roku wydajemy np. raport o stanie sektora MŚP czy cykliczne branżowe raporty Bilansu Kapitału Ludzkiego.
We współpracy z partnerami prowadzimy również monitoring i ewaluację strategii inteligentnych specjalizacji w Polsce, infobrokering rynku pracy oraz tworzymy „Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów – inno_LAB”. Głównym zadaniem inno_LAB jest tworzenie i testowanie narzędzi wspierania innowacyjności.
Kończy się realizacja programów z unijnej perspektywy finansowej na lata 2014-2020. Jakie zadania będzie realizowała PARP w nowej perspektywie (2021-2027)?
Agencja koncentruje się teraz na przygotowaniu wybranych instrumentów wsparcia do trzech programów operacyjnych: Fundusze Europejskie na rzecz Nowoczesnej Gospodarki (FENG), Fundusze Europejskie na rzecz Rozwoju Społecznego (FERS) oraz Fundusze Europejskie na rzecz Polski Wschodniej (FEPW).
Celami programu FENG, który zastąpi dotychczasowy POIR, jest m.in. zwiększenie potencjału w zakresie badań i innowacji, wzrost konkurencyjności MŚP czy transformacja gospodarki w kierunku przemysłu 4.0 oraz zielonych technologii.
Program FERS ma na celu m.in. kształcenie kadr dla gospodarki, wsparcie realizacji polityki społecznej w obszarach integracji społecznej, usług społecznych i ekonomii społecznej, poprawę sytuacji zawodowej i społecznej osób z niepełnosprawnościami czy podniesienie dostępności do usług publicznych.
Program FEPW jest z kolei nakierowany na wzmacnianie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, podniesienie jakości życia mieszkańców miast Polski Wschodniej w dobie zmian klimatu, rozwój transportu, a także wzrost wykorzystania potencjału turystyki i uzdrowisk w makroregionie. Nowością jest to, że w obecnej perspektywie FEPW obejmie (oprócz pięciu województw dotychczas korzystających z Programu Polska Wschodnia) również część Mazowsza – bez Warszawy i przyległych powiatów.
PARP opracowuje także trzy instrumenty wsparcia przedsiębiorstw finansowane z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, który stanowi uzupełnienie interwencji w ramach polityki spójności.
Czy może Pan przybliżyć niektóre szczegóły oferty, jaką Agencja będzie miała dla małych i średnich przedsiębiorstw np. w ramach FENG?
Wsparcie będziemy kierować przede wszystkim do przedsiębiorstw z sektora MŚP, których w największym stopniu dotykają bariery działalności B+R i innowacyjnej. PARP będzie udzielała dofinansowania MŚP na realizację kompleksowych projektów o charakterze badawczo-rozwojowym lub wdrożeniowym, które w zależności od preferencji wnioskodawcy będą uzupełniane o dodatkowe moduły z zakresu: zakupu infrastruktury badawczo-rozwojowej, digitalizacji, gospodarki obiegu zamkniętego czy umiędzynarodowienia działalności. Planujemy nowatorskie podejście do projektów przedsiębiorstw, które będą mogły w elastyczny sposób zaprojektować swoje potrzeby w ramach wspomnianego wachlarza modułów tematycznych.
Głównymi odbiorcami wsparcia, którego będzie udzielać Agencja, są MŚP oraz konsorcja z udziałem firm, organizacji pozarządowych lub innych podmiotów, np. organizacji badawczych. W przypadku realizacji projektów przez konsorcja obligatoryjnym warunkiem jest to, aby jego liderem było przedsiębiorstwo.
Nadal będziemy wspierać innowatorów. Na przykład w priorytecie 2. FENG oferowane będą działania na rzecz start-upów na różnych etapach rozwoju: od wsparcia indywidualnych pomysłodawców, przez start-upy pracujące nad pierwszym produktem, po firmy typu scale-up, które przeszły już walidację rynkową i budują swój potencjał na szerszą skalę.
W większym stopniu niż w mijającej perspektywie oferowane będą instrumenty dla klastrów oraz instytucji otoczenia biznesu, w tym sieci European Digital Innovation Hubs (EDIH). EDIH-y będą pomagać firmom w transformacji cyfrowej. Będą też środki na internacjonalizację oraz uczestnictwo w programach Unii Europejskiej zarządzanych przez Komisję Europejską.
Europejski Zielony Ład to nowa strategia UE, w którą wpisuje się m.in. wspomniana koncepcja gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ). Jak PARP się przygotowuje do „uzieleniania firm”?
W 2021 r. Agencja otworzyła Biuro Regionalne w Poznaniu ze specjalizacją w obszarze gospodarki obiegu zamkniętego. Prowadzi ono badania i analizy, a także działania informacyjne i promocyjne związane z koncepcją gospodarki obiegu zamkniętego. Jednocześnie w celu aktywnego przygotowania się do kolejnej perspektywy finansowej UE, w drugiej połowie 2020 r. PARP przeprowadziła badanie oraz opublikowała raport pt. „Ocena zapotrzebowania na wsparcie przedsiębiorstw w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym”.
W każdym z programów nowej perspektywy projektowane są instrumenty wspierające przedsiębiorców w realizacji działań z zakresu GOZ. Wsparcie przedsiębiorców w rozwijaniu i wdrażaniu zielonych technologii jest również przewidywane w ramach Krajowego Planu Odbudowy.
Na co firmy mogą liczyć, zanim zostaną uruchomione programy z nowej perspektywy?
W 2022 r. Agencja prowadzi ostatnie nabory z perspektywy finansowej 2014-2020. Start-upy z udziałem zagranicznych pomysłodawców mogą zgłaszać się do programu Poland Prize (realizowany w ramach POIR). Nabór wniosków trwa do 30 czerwca 2022 r. Już 19 maja kończy się przyjmowanie wniosków o dofinansowanie start-upów z Polski Wschodniej, kończą się programy inkubacji platform startowych.
Do 11 sierpnia tego roku przedłużyliśmy przyjmowanie wniosków w konkursie Granty na Eurogranty POIR. MŚP mogą przeznaczyć wsparcie na sfinansowanie usług doradczych, opracowanie studium wykonalności oraz na przygotowanie projektu planowanego do realizacji w ramach jednego z programów Unii Europejskiej, takich jak Kreatywna Europa, LIFE, Horyzont Europa czy Single Market Programme. Ten instrument będzie kontynuowany w ramach FENG.
Wkrótce ogłosimy nabór na „Robogrant”. Pomoc będzie przeznaczona na rozwój firm produkcyjnych z branży meblarskiej, które planują realizację projektów z zakresu robotyzacji.
Cały czas zapraszamy także do korzystania z oferty Bazy Usług Rozwojowych, Akademii PARP czy sieci Enterprise Europe Network, która rozpoczęła realizację projektu skierowanego do przedsiębiorców dotkniętych konfliktem w Ukrainie (specjalna platforma kooperacyjna na rzecz łańcuchów dostaw).
Rozmawiał Jerzy Gontarz
