SII: Czym zajmuje się Narodowe Centrum Badań i Rozwoju? Jakiego typu podmioty mogą się zgłaszać do NCBR?
Włodzimierz Kuc, dyrektor Działu Inwestycji B+R: Działamy na rzecz rynku innowacji. Jako agencja wykonawcza Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego współfinansujemy projekty badawczo-rozwojowe i komercjalizację efektów prac B+R oraz rozwijamy instrumenty wsparcia z udziałem funduszy typu venture capital, aby stworzyć inwestorom i stawiającym na innowację firmom odpowiednie warunki do działania w długim okresie czasu.
W naszej bogatej ofercie mamy programy dedykowane wszystkim możliwym grupom odbiorców -wspieramy uczelnie, jednostki naukowe, konsorcja naukowo – przemysłowe, ale również przedsiębiorców, inwestorów i zespoły zarządzające. Nasz roczny budżet to ok. 4,5 mld zł i w przeważającej części kierujemy te środki na rynek w postaci bezzwrotnych dofinansowań przyznawanych w trybie konkursowym. Pomysłodawcom oferujemy nie tylko kapitał, ale również nasze doświadczenie i wiedzę w zakresie wspierania projektów wysokich technologii. Współfinansujemy najlepsze, także te najbardziej ryzykowne projekty technologiczne, współpracujemy z najlepszymi zespołami zarządzającymi i wprowadzamy nowatorskie mechanizmy finansowania innowacji, tak aby pomysłodawcy mogli podejmować się realizacji odważnych konceptów technologicznych i biznesowych.
Ile podmiotów skorzystało z pomocy i doświadczenia NCBR?
Najbardziej znany program NCBR, czyli ,,Szybka Ścieżka”, w latach 2015-2018 dofinansował prawie 1000 projektów kwotą ponad 5 miliardów złotych. Z kolei na rok 2019 ogłoszono 6 konkursów w ramach Szybkiej Ścieżki, których łączny budżet wynosi 2,73 miliarda złotych. Nie można jednak zapominać o innych programach NCBR. Tylko BRIdge Alfa wsparł już około 70 wehikułów inwestycyjnych, które dofinansowały około 300 pomysłodawców na kwotę ponad 400 milionów złotych. Natomiast pilotażowe przedsięwzięcie Bridge VC przyczyniło się do powstania dwóch funduszy venture capital z udziałem specjalistów z zagranicy. Łączna wartość podpisanych umów w ramach tego przedsięwzięcia sięga do 220 milionów złotych. Jednym z nowszych programów jest Fundusz Funduszy w ramach programu Bridge VC, który dofinansował 3 fundusze venture capital.
Na jakiego rodzaju pomoc mogą liczyć jednostki zgłaszające się do NCBR?
Wspieramy projekty na wszystkich etapach realizacji – począwszy od etapu samego pomysłu (preseed) po gotowość do wejścia na rynek (ready to market). Współfinansując projekty B+R, „ubezpieczamy” ryzyko związane z realizacją prac badawczo-rozwojowych lub inwestowaniem w projekty technologiczne wysokiego ryzyka. Finansowanie z NCBR w programach dotacyjnych takich jak np. Szybka Ścieżka sięga nawet do 80% wartości projektu – co najmniej 20% musi wyłożyć realizujący projekt, np. poprzez pozyskanie inwestora indywidualnego. Dofinansowanie z NCBR może zostać przeznaczone m.in. na koszty aparatury, wartości niematerialne i prawne, materiały, sprzęt laboratoryjny, wynajem powierzchni laboratoryjnej czy też koszty utrzymania linii technologicznej. Koszty kwalifikowane dla projektów są szczegółowo opisane w każdym z konkursów, a na naszej stronie publikujemy przewodniki, dzięki którym przedsiębiorcy mogą odpowiednio przygotować projekty.
Z kolei w dedykowanym finansowaniu projektów w fazie preseed oraz seed programie BRIdge Alfa wyłoniliśmy blisko 70 wehikułów inwestycyjnych, tzw. „Alf”, które dzięki wsparciu z NCBR inwestują w projekty o najwyższym ryzyku. Budżet każdej z nich to w 80% środki z NCBR. Projekty, które pozyskają od nich finansowanie mogą liczyć nawet na milion złotych wsparcia oraz opiekę prawną i biznesową. Łącznie program BRIdge Alfa ma do dyspozycji 2 miliardy złotych. Informacje o Alfach są dostępne na naszej stronie ncbr.gov.pl/bridgealfa. Nie ograniczamy się jednak tylko do programów o charakterze dotacyjnym. Analizując sytuację na rynku i prognozując jego potrzeby, wdrożyliśmy instrumenty, dzięki którym system wspierania innowacji będzie sprawnie działał w długim horyzoncie czasowym. Uruchamiając w 2017 roku Fundusz Funduszy w ramach programu Bridge VC stworzyliśmy podwaliny finansowania komercjalizacji projektów B+R w formule funduszy Corporate Venture Capital. W moim przekonaniu alokacja środków na zasadzie instrumentów zwrotnych to mądre wykorzystanie środków publicznych – tak aby smart money pracowało na rynku w długim okresie.
Dlaczego zdecydowaliście się rozwijać instrumenty z udziałem funduszy venture capital?
Rynek innowacji można wspierać na różne sposoby, ale jeśli chcemy, aby rozwijał się on sprawnie i dynamicznie potrzebne jest – podobnie jak miało to miejsce w krajach takich jak Izrael czy USA – zaangażowanie państwa. Publikowany co roku raport dotyczący venture capital w Polsce jednoznacznie pokazuje, że rynek VC rośnie głównie dzięki wsparciu publicznemu, którego celem jest rozwój i stworzenie funduszy VC zdolnych do niezależnego i skutecznego działania w horyzoncie długoterminowym. Finansowanie publiczne okazuje się kluczowym atutem pod względem dostępności kapitału i rozwoju kompetencji zarządczych. Krótko mówiąc: potrzebujemy zarówno pieniędzy jak i know-how, aby odnieść sukces i stworzyć dojrzały rynek VC. Dlatego wyzwaniem, któremu wszyscy - instytucje finansujące, inwestorzy, korporacje, startupy - musimy sprostać, jest przekształcenie aktywów publicznych w inteligentne pieniądze.
Gdzie szukać informacji o ofercie NCBR?
W 2019 roku uruchamiamy łącznie ok. 40 konkursów oraz przedsięwzięć, kontynuując jednocześnie selekcję projektów oraz nabór partnerów w programach takich jak BRIdge Alfa oraz BRIdge VC. Informacje dostępne są na naszej stronie ncbr.gov.pl. Zainteresowani mogą skorzystać także z naszego Punktu Informacyjnego - można się z nami skontaktować mailowo (info@ncbr.gov.pl), telefonicznie (22 390 71 70) lub osobiście. Zachęcam do udziału w naszych konkursach i przedsięwzięciach. Jestem przekonany, że w naszej ofercie każdy znajdzie dla siebie ciekawą propozycję.
