Chat with us, powered by LiveChat

Zdarzenia jednorazowe – pułapka na początkujących inwestorów

Skomentuj artykuł
© vetkit - Fotolia.com

Sprawozdania finansowe spółek to w dużej części pochodna zdarzeń gospodarczych, które miały miejsce w danym okresie czasu. Do nich zaliczymy zdarzenia o dużym stopniu powtarzalności jak np. kupno towaru i jego sprzedaż, wypłata wynagrodzeń pracownikom, otrzymywanie odsetek od lokat bankowych, czy płatność podatku dochodowego. Tego typu operacje związane są trwale z prowadzoną działalnością gospodarczą.

 

Jednak występują też zdarzenia jednorazowe, które jak sama nazwa wskazuje spotykane są rzadziej w przypadku danej spółki, ale bardzo często mają duży wpływ na końcowy wynik finansowy bądź strukturę bilansu. Dlatego bardzo ważna jest umiejętność ich identyfikacji oraz oczyszczenia końcowego wyniku finansowego i bilansu. Poniżej przedstawiamy przykłady istotnego wpływu zdarzeń jednorazowych.

PKN Orlen

Koncern naftowy z Płocka za 2014 rok osiągnął gigantyczną stratę na poziomie netto w kwocie 5,8 mld zł. Na pierwszy rzut oka wynik fatalny – najgorszy od debiutu giełdowego, a bodajże nawet w całej historii spółki. Jednocześnie wraz z publikacją sprawozdania finansowego pada propozycja Zarządu firmy, by wypłacić dywidendę wyższą (1,65 zł na akcję) niż w roku poprzednim (1,44 zł na akcję). Laicy pukają się w głowę i zastanawiają się, o co w tym wszystkim chodzi, bo dodatkowo kurs akcji w kilka miesięcy rośnie o 50%. Odpowiedź leży właśnie w dużym znaczeniu zdarzeń jednorazowych, które bardzo mocno ujemnie wpłynęły na księgowy wynik netto, ale nie wpłynęły w żaden sposób na bieżącą kondycję gotówkową spółki. PKN Orlen ujął w wyniku za 2014 rok przede wszystkim odpis aktualizujący w wysokości 4,2 mld zł za Orlen Lietuva (rafineria Możejki) oraz odpis na kwotę 711 mln zł na Grupę Unipetrol. Pokazanie tak dużej straty księgowej nie oznacza, że z kasy spółki zniknęło nagle 5 mld zł. To „jedynie” urealnienie i zmaterializowanie poniesionych wcześniej (kilka lat) wydatków. Natomiast działalność operacyjna bez uwzględnienia zdarzeń jednorazowych Orlenu w tym czasie wygenerowała zyski. Na poziomie wyniku EBITDA przed odpisami aktualizującym spółka wykazała w 2014 roku 2,6 mld zł zysku (więcej niż w 2013 roku).

TVN

Cecha charakterystyczną od kilku lat dla bilansu TVN-u jest duży udział w kapitałach obcych obligacji wyemitowanych przez spółkę w walucie euro. Na koniec 2014 roku była to kwota 2,25 mld zł. Tym samym, w każdym kolejnym sprawozdaniu finansowym spółka wykazuje niezrealizowane różnice kursowe będące pochodną zmiany kursu wymiany euro/pln, gdyż wartość obligacji właśnie od niego zależy. Tym samym wynik netto TVN-u był w ostatnich latach dość mocno zaburzony. By dowiedzieć się, jak radzi sobie działalność operacyjna tej spółki należy patrzeć na wynik operacyjny, gdyż on nie uwzględnia różnic kursowych.

 

Komputronik

Poznański dystrybutor sprzętu IT od wielu lat toczy spór prawny o wartości blisko 70 mln zł z inną giełdową spółką Clean&Carbon Energy. Komputronik dochodzi o zapłatę istotnej kwoty z tytułu zawartej umowy inwestycyjnej. Sam prezes spółki Wojciech Buczkowski przyznaje, że spór może potrwać kolejne kilka lat. Sęk w tym, że duża część spornej kwoty ujmowana jest przez Komputronik w należnościach po stronie aktywów. Tym samym, duża kwota zwiększa sumę aktywów spółki i jest brana pod uwagę przy obliczaniu wielu wskaźników. To, czy spółka odzyska należność zależy obecnie od decyzji sądu. W przypadku negatywnego dla spółki orzeczenia, będzie ona musiała odpisać daną należność, a to istotnie wpłynie na wynik finansowy.

Bioton

Przykład historyczny spółki Bioton pokazuje skumulowanie zdarzeń jednorazowych przede wszystkim w sprawozdaniu finansowym za 2009 rok. Charakterystyczną cechą dla bilansu tej spółki w latach poprzedzających był wzrost wartości niematerialnych i prawnych – z 42 mln zł w 2005 roku do 969 mln zł w 2008 roku. Szczególnie w tej pozycji rosły na wartości koncesje, patenty i licencje oraz wartość prac rozwojowych w realizacji. Rok 2009 przyniósł jednak kres tej tendencji i ponad 500 mln zł zostało wykazanych w pozostałych kosztach operacyjnych w rachunku zysków i strat, jako głównie aktualizacja wartości składników wartości niematerialnych i prawnych. Przypomnijmy, że Bioton rok 2009 zamknął stratą netto na poziomie 594 mln zł.

 

Podsumowanie

 

Zdarzenia jednorazowe są wbrew pozoru dość częstym elementem w sprawozdaniach finansowych. W dużej części przypadków (ale nie zawsze) występują w rachunku zysków i strat i poprzez wynik netto wpływają na bilans. Do „najpopularniejszych” zdarzeń jednorazowych zaliczymy:

 

  • odpisy na nieściągalne należności
  • aktualizację wartości aktywów trwałych i zapasów
  • rezerwy na zobowiązania
  • rozwiązanie odpisów
  • sprzedaż majątku poniżej lub powyżej wartości księgowej
  • różnice kursowe
  • straty losowe, otrzymane odszkodowania

 

Analizując wyniki finansowe spółek należy mieć na uwadze wpływ zdarzeń jednorazowych zarówno na rok bieżący, jak i poprzedni. Umiejętność identyfikacji i oczyszczenia wyników z efektów zdarzeń jednorazowych pozwala w większym stopniu ocenić prawidłowo kondycję podstawowej działalności firmy. Z kolei oczyszczone dane finansowe pozwolą nie wpaść w pułapkę zniekształconych wskaźników rynkowych, chociażby tych najbardziej popularnych jak C/Z i C/WK.

 

Rafał Irzyński poprowadzi wykład na konferencji WallStreet 19

Zapraszamy na wykład: "Zdarzenia jednorazowe - pułapka dla początkujących inwestorów".

 

Musisz tam być! Zapisz się już dziś!


 

 Ten artykuł pochodzi z Akcjonariusza 2/2015

 

 

 

Zwiększenie konkurencyjności działalności Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych poprzez wdrożenie oprogramowania do obsługi subskrypcji

Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych realizuje projekt "Zwiększenie konkurencyjności działalności Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych poprzez wdrożenie oprogramowania do obsługi subskrypcji" współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Sfinansowano w ramach reakcji Unii na pandemię COVID-19. Więcej informacji o projekcie