„Dzień trzech wiedźm” to zwyczajowo nazywany przez inwestorów dzień, w którym wygasają kontrakty terminowe na indeksy i akcje, oraz opcje. Jest to zawsze trzeci piątek ostatniego miesiąca kwartału. Jeśli w tym dniu nie odbywa się sesja na giełdzie, kontrakty i opcje wygasają w ostatni dzień sesyjny przed trzecim piątkiem danego miesiąca. W tym dniu na giełdzie często dochodzi do zaskakujących zmian.
W dniu trzech wiedźm ruch na giełdzie rozpoczyna się dopiero pod koniec sesji, w jej ostatniej godzinie. Można to tłumaczyć mechanizmem rozliczania instrumentów pochodnych - to właśnie z tego okresu brane są wartości instrumentu bazowego do wyliczenia ostatecznego kursu rozliczeniowego. Zgodnie ze standardem programu kontraktów terminowych na WIG20:
„Ostateczny kurs rozliczeniowy jest określony w dniu wygaśnięcia kontraktu jako średnia arytmetyczna wyliczona ze wszystkich wartości indeksu WIG20 w czasie ostatniej godziny notowań ciągłych oraz wartości tego indeksu ustalonej na zamknięcie sesji giełdowej, po odrzuceniu 5 najwyższych i 5 najniższych z tych wartości.”
Te same zasady rozliczania dotyczą pozostałych kontraktów oraz opcji. W przypadku kontraktów na akcje kurs rozliczeniowy to ostatni kurs po jakim została zawarta transakcja na instrument bazowy w dniu wygaśnięcia kontraktu. Taki mechanizm rozliczania instrumentów może skutkować próbą wpływania na finalne ceny przez inwestorów, którzy posiadają znaczne pozycje na instrumentach pochodnych. Zawierają oni wtedy transakcje na rynku kasowym, aby doprowadzić kurs do odpowiadającego im poziomu, w zależności jaką mają otwartą pozycję na kontrakcie czy opcji.
Rok temu „dzień trzech wiedźm” wypadł 20 grudnia. Na ten dzień przypadł największy wolumen podczas sesji WIG20 w całym grudniu. Wyniósł on prawie 60 mln, podczas gdy w pozostałych dniach miesiąca rzadko przekraczał 20 mln. Poniżej prezentujemy wykres grudniowej serii kontraktu na WIG20.
Źródło: pochodne.gpw.pl
